در این تحقیق سعی شده به موضوع حکمت در هنر اسلامی پرداخته شود و از دیدگاههای متفکران هنر اسلامی، تعابیر حکمت مورد بررسی قرار گیرد. سپس به اصل و منشاء معماری اسلامی پرداخته شده و در ادامه مساجد اسلامی و عناصر آن مورد مطالعه قرار گرفته است، زیرا مساجد به عنوان مهمترین بخش در معماری اسلامی است و از آنجایی که مسجد شیخ لطف الله در بین مساجد اسلامی به طور کامل آموزههای قرآنی و دینی را دنبال میکند، ضرورت تحقیق در مورد این مسجد را آشکار میکند. در این تحقیق حکمت عناصر آن مورد بررسی قرار گرفته است و همچنین در ادامه ارتباط عناصر و تزیینات مسجد شیخ لطف الله با حروف ابجد مورد تحقیق و نتیجهگیری قرار گرفته است.
واژهای کلیدی:
معماری اسلامی، مسجد شیخ لطف الله، حکمت در هنر، تزیینات مساجد، حروف ابجد
مقدمه
در میدان نقش جهان در حال قدم زدن هستیم و چشمانمان در حال عبور و حرکت یکنواختی ضلع شرقی میدان را در همنشینی طاقهای سفید همسانش طی میکند. یک بدنه با خط آسمان کاملا صاف و افقی که ناگهان گنبدی به رنگ کرمی این حرکت را متوقف کرده و ناظر را به سوی خود میخواند، به سوی مسجد که حرکت میکنیم گنبد به آرامی در پشت سر در غروب میکند تا جایی که دیگر چیزی از آن دیده نمیشود و آنچه در مقابل دیدگان ما است سردری با شکوه با کاشی های الوان زیبا است چنانکه در مورد مسجد شاه نیز همینگونه است. کل مجموعه به صورت پردهای درمیآید که جلوی گنبد قرار گرفته و آن را از برابر دیدگان نهان میکند گویی که مقدستر از آن است که به آسانی قابل رویت باشد. به هر حال چنانکه از سردر به آن اندازه فاصله بگیریم که تمامیت گنبد قابل مشاهده باشد آنگاه دیگر چیزی از تزیینات آن برای ما قابل شناسایی نیست مگر تعدادی خطوط اصلی بسیار بزرگ به رنگ سیاه.