انواع تحقیقات

لول و استل در سال ۱۹۸۸برای تحقیق و توسعه معمولاً سه نوع تحقیقات پایه ای، تحقیقات کاربردی و تحقیقات توسعه ای ذکر می کنند. و هر سه نوع تحقیق را اجزای فرآیند خلاقیت معرفی می نمایند. یونسکو در سال ۱۹۸۰، فعالیت های علمی و تکنولوژیک را به سه گروه تقسیم کرده است:

• تحقیق و توسعه تجربی؛ خدمات علمی و تکنولوژیکی؛ آموزش علوم و تکنولوژی در سطح عالی (علی احمدی، ۱۳۷۷)

نواز شریف انواع فعالیت های تحقیق و توسعه را در چهار گروه ۱- خدمات فنی، ۲- پژوهش و توسعه کاربردی، ۳- پژوهش و توسعه پایه و ۴- خدمات عمومی (بررسی بازار و منابع، پردازش اطلاعات و …) طبقه بندی می‌نماید.

تحقیق و توسعه را دانشمندان و مهندسان با دقت بیشتری به پنج حیطه طبقه بندی می کنند: ۱- تحقیقات پایه محض، ۲- تحقیقات پایه ای عینی (جهت دار)، ۳- تحقیقات کاربردی، ۴- تحقیقات توسعه ای و  ۵- خدمات.

مجموعه نوشته هایی که طبقه بندی ها و مراحل پژوهش و توسعه را ارائه داده اند، عمدتاً به مراجع یونسکو و سازمان همکاری و توسعه اقتصادی استناد کرده اند و می توان با صرفنظر از تشابه ها آنها را بدین گونه خلاصه کرد:

الف) طبقه بندی بر اساس مراحل کار پژوهش و توسعه ( طبقه بندی سازمان همکادی و توسعه اقتصادی):

• تحقیقات پایه یا بنیادی ۲- تحقیقات کاربردی ۳- تحقیقات توسعه ای یا توسعه تجربی

ب) طبقه بندی بر اساس وظایف محوله به واحدهای تحقیقاتی (طبقه بندی یونسکو):

• تحقیقات برای توسعه کلی معرفت درباره اوضاع و احوال اجتماعی
• تحقیقات مربوط به اقتصاد، آموزش، تحقیق، تولید و توزیع
• تحقیق در روش ها جهت شناخت و ارزشیابی روش های تحقیق تجربی
• بررسی های مقایسه ای
• فعالیت های مربوط به ایجاد، توسعه و اداره مراکز علمی
• فعالیت در زمینه گردآوری، تجزیه و تحلیل داده ها
• بررسی های لازم برای تهیه نقشه های جامع از خصوصیات طبیعی کشور
• فعالیت های مربوط به انواع توصیه کنترل استاندارد

ج) طبقه بندی بر اساس تفکیک بودجه (طبقه بندی یونسکو):

۱- تحقیقات در امور عمومی ۲- تحقیقات در امور اجتماعی ۳- تحقیقات در امور اقتصادی

د) طبقه بندی بر اساس رشته های علوم همچون پژوهش در فیزیک، پژوهش در زیست شناسی و …

ه) طبقه بندی بر اساس عرصه های فعالیت مانند پژوهش و توسعه صنعتی، که خود شامل انواع دیگری از پژوهش همچون پژوهش در ساخت، پژوهش در فرآیند و پژوهش در محصول می گردد.

۲-۲-۲- نتیجه حاصل از فعالیت های تحقیق و توسعه

فعالیت های علمی و تحقیق و توسعه به مفهوم عام همیشه دو نوع محصول به همراه دارد یکی معلومات و دانش و دیگری تکنولوژی و فن.در لغت نامه ها علم به معنای ‹‹ کسب معلومات به صورتی سیستماتیک و تنظیم یافته›› تعریف می گردد. بعضی ها علم را به معنای ‹‹ایجاد خلاقیت››، برخی دیگر علم را ‹‹ یک نوع فعالیت فکری و اجتماعی›› و برخی دیگر علم را یک نوع ‹‹ تحول فرهنگی›› دانسته اند. اوایل قرن هیجدهم شروع ارتباط بین علم و تکنولوژی بود و از آن به بعد فعالیت های تحقیق و توسعه سرمنشأ رشد تکنولوژی گردید. (علی احمدی، ۱۳۷۷)

تکنولوژی عبارت است از دانش و مهارت های لازم برای تولید کالا و خدمات که حاصل قدرت فکری و شناخت انسان و ترکیب قوانین موجود در طبیعت می باشد. به بیان دیگر تکنولوژی عبارت است از ابزار، مکانیزم، دانش یا فرآیندی که برای تبدیل ورودی ها به خروجی ها به منظور ارتقای قابلیت های افراد، گروه های کاری و سازمان‌ها به کار می رود.

۲-۳- ارزیابی عملکرد

بهبود مستمر عملکرد سازمان‌ها، نیروی عظیم هم‌افزایی[۱] ایجاد می‌کند که این نیروها می‌تواند پشتیبان برنامه رشد و توسعه و ایجاد فرصت‌های تعالی سازمانی شود.  ایجاد یک سازمان بهره ور و کارا بدون بررسی و کسب آگاهی از میزان پیشرفت، دستیابی به اهداف، شناسایی چالش‌های پیش روی سازمان، کسب بازخورد و اطلاع از میزان اجرای سیاست‌های تدوین شده و شناسایی مواردی که به بهبود جدی نیاز دارند، میسر نخواهد شد. لرد کلوین[۲] فیزیک‌دان انگلیسی در مورد ضرورت اندازه‌گیری می‌گوید: “هرگاه توانستیم آنچه درباره آن صحبت می‌کنیم اندازه گرفته و در قالب اعداد و ارقام بیان نماییم می‌توانیم ادعا کنیم درباره موضوع مورد بحث چیزهایی می‌دانیم، در غیر این صورت آگاهی و دانش ما ناقص بوده و هرگز به مرحله بلوغ نخواهد رسید” (نیون[۳]، ۲۰۰۸).

عملکرد بالا عملکرد هدفی است که سازمان‌ها دنبال می­کنند. یک روش منطقی و علمی ارزیابی نه تنها به طور موثر می‌تواند عملکرد گذشته سازمان را ارزیابی کند، بلکه منجر به اتخاذ تصمیماتی به منظور بهبود و دستیابی به موقعیت مطلوب عملکرد در آینده نیز می­شود (جین، جینگ‌فنگ و جینان[۴]، ۲۰۱۲).

به منظور درک صحیح هر پدیده لازم است آن پدیده تعریف شود تا برداشت و فهم مشترکی حاصل شود. موضوع ارزیابی عملکرد هم از این قاعده مستثنی نیست. در ادبیات و مبانی نظری تعاریف گوناگونی از اصطلاح ارزیابی عملکرد ارائه شده است.

اندازه­گیری عملکرد، پیشرفت انجام یک برنامه را در مقایسه با اهداف از پیش تعیین شده، به صورت پیوسته و عملی نشان می­دهد. شاخص­های عملکرد نیز نوع یا سطح فعالیت­های انجام شده در برنامه و محصولات یا نتایج حاصله از برنامه را نشان می­دهد. این برنامه ممکن است شامل فعالیت­ها ، پروژه­ها، وظایف، ماموریت­ها و سیاست­هایی که یک هدف مشخص با یک مجموعه اهداف را دارند، باشد. به عبارت دیگر اندازه‌گیری عملکرد به عنوان فرایند کمی کردن اثربخشی و اثر بخشی یک فعایت می‌باشد(نیئلی، جئورجی و پلتز[۵]، ۲۰۰۷).

[۱] Synergy

[۲] Lord Kelvin

[۳] Niven

[۴]  Xin, Jianfeng, & Xinan

[۵]  Neely, Gegory, & Platts

برای دانلود متن کامل اینجا کلیک کنید

لینک بالا اشتباه است

برای دانلود متن کامل اینجا کلیک کنید

       

:: بازدید از این مطلب : 538