دانشگاه شیراز
دانشکده آموزشهای الکترونیکی دانشگاه شیراز
پایان نامه کارشناسی ارشد در مهندسی فناوری اطلاعات (مدیریت سیستمهای اطلاعاتی)
عنوان:
ارائه مدلی جهت چابک سازی معماری سازمانی با استفاده از چارچوب توگف
استاد راهنما:
دکتر سید رئوف خیامی
برای رعایت حریم خصوصی نام نگارنده درج نمی شود
تکه هایی از متن به عنوان نمونه :
فهرست مطالب:
1–مقدمه
1-1–معماری سازمانی و کلیات موضوع…………………………………………………………………. 1
1-2–طرح مسئله و اهمیّت تحقیق……………………………………………………………………….. 3
1-3–اهداف تحقیق……………………………………………………………………………………………….. 6
1-4–تحقیقات مرتبط……………………………………………………………………………………………. 7
1-5–ساختار پایان نامه………………………………………………………………………………………….. 11
2- معرفی معماری سازمانی و معماری سازمانی چابک
2-1- مفاهیم معماری سازمانی………………………………………………………………………………… 13
2-1-1- تعریف معماری سازمانی…………………………………………………………………… 14
2-1-2- تعریف چارچوب معماری………………………………………………………………….. 15
2-1-3- انواع معماری سازمانی………………………………………………………………………. 15
2-1-4- محصولات معماری سازمانی……………………………………………………………… 17
2-2- تاریخچهی معماری سازمانی…………………………………………………………………………. 17
2-3- ضرورت و نتایج معماری سازمانی…………………………………………………………………. 19
2-4- چارچوبهای معماری سازمانی…………………………………………………………………….. 21
2-4-1- چارچوب زکمن………………………………………………………………………………… 21
2-4-2- چارچوب فدرال(FEAF)………………………………………………………………….
2-4-3- چارچوب سازمان خزانه داری(TEAF)……………………………………………
2-5- فرآیند معماری سازمانی…………………………………………………………………………… 27
2-6- متدولوژیهای معماری سازمانی………………………………………………………………….. 32
2-6-1- تعریف متدولوژی………………………………………………………………………………. 32
2-6-2- متدولوژی EAP………………………………………………………………………………..
2-7- چالشهای معماری سازمانی……………………………………………………………………. 34
2-8- معماری سازمانی چابک…………………………………………………………………………. 35
2-8-1- مفهوم چابکی……………………………………………………………………………………. 36
2-8-2- تعریف معماری سازمانی چابک………………………………………………………… 38
2-8-3- پیشینه معماری چابک……………………………………………………………………… 39
2-8-3-1- بیانیهی چابک……………………………………………………………………… 41
2-8-4- ضرورت معماری چابک…………………………………………………………………….. 42
2-8-5- چارچوب معماری چابک…………………………………………………………………… 44
2-8-6- اهداف معماری سازمانی چابک………………………………………………………… 46
2-8-7- اصول حاکم بر معماری سازمانی چابک…………………………………………… 46
3- چارچوب توگف………………………………………………………………………………………….. 49
3-1- مقدمهای بر توگف…………………………………………………………………………………………. 49
3-2- ساختار سند توگف………………………………………………………………………………………… 49
3-3- تعریف معماری در چارچوب توگف………………………………………………………………. 51
3-4- اجزای توگف……………………………………………………………………………………………. 52
3-5- ADM و مراحل آن……………………………………………………………………………………… 53
3-5-1- مرحله مقدماتی……………………………………………………………………………….. 56
3-5-2- مرحلهی A : چشمانداز معماری……………………………………………………… 58
3-5-3- مرحلهی B : معماری کسبوکار……………………………………………………… 61
3-5-4- مرحلهی C : معماری سیستمهای اطلاعاتی…………………………………… 63
3-5-4-1- معماری داده……………………………………………………………………….. 64
3-5-4-2- معماری برنامه کاربردی……………………………………………………… 67
3-5-5- مرحلهیD : معماری فناوری…………………………………………………………… 69
3-5-6- مرحلهی E : فرصتها و راهحلها…………………………………………………….71
3-5-7- مرحلهی F : برنامهریزی گذار…………………………………………………………. 75
3-5-8- مرحلهی G : راهبری پیادهسازی…………………………………………………….. 78
3-5-9- مرحلهی H : مدیریت تغییرات معماری…………………………………………..80
3-5-10- مدیریت نیازمندیها……………………………………………………………………… 82
3-6 – تعیین دامنهی فعالیت معماری…………………………………………………………………… 84
3-8- تکنیکها و اقلام قابل تحویل کلیدی چرخهی ADM………………………………..
3-8-1- چارچوب معماری متناسب………………………………………………………………. 85
3-8-2- مدل سازمانی برای معماری سازمانی………………………………………………. 86
3-8-3- اصول معماری……………………………………………………………………………………. 87
3-8-4- قواعد کسبوکار، اهداف کسبوکار و پیشرانهای کسب وکار……….. 88
3-8-5- مخزن معماری…………………………………………………………………………………. 88
3-8-6- ابزارهای معماری………………………………………………………………………………. 89
3-8-7- درخواست برای کار معماری……………………………………………………………. 89
3-8-8- بیانیه کار معماری……………………………………………………………………………. 90
3-8-9- چشمانداز معماری……………………………………………………………………………. 91
3-8-10- مدیریت ذینفعان……………………………………………………………………………. 92
3-8-11- برنامه ارتباطات………………………………………………………………………………. 93
3-8-12- ارزیابی آمادگی تحول کسبوکار…………………………………………………… 94
3-8-13- ارزیابی توانمندیها……………………………………………………………………….. 94
3-8-14- مدیریت ریسک……………………………………………………………………………… 96
3-8-15- سند تعریف معماری……………………………………………………………………… 97
3-8-16- توصیف نیازمندیهای معماری……………………………………………………… 98
3-8-17- نقشهی راه معماری……………………………………………………………………….. 99
3-8-18- سناریوهای کسبوکار……………………………………………………………………. 100
3-8-19- تحلیل شکاف…………………………………………………………………………………. 101
3-8-20- نقطه نظرات (Viewpoints) معماری………………………………………….. 101
3-8-21- نماهای (Views) معماری…………………………………………………………….. 102
3-8-21-1- توسعهی نماها در چرخه ADM……………………………………………….
3-8-22- بخشهای سازندهی معماری…………………………………………………………. 103
3-8-23- بخشهای سازندهی راهحل……………………………………………………………. 103
3-8-24- برنامهریزی مبتنی بر توانمندیها………………………………………………….. 104
3-8-25- تکنیکهای برنامهریزی گذار…………………………………………………………. 105
3-8-26- برنامه پیادهسازی و گذار……………………………………………………………….. 106
3-8-27- معماری انتقال……………………………………………………………………………….. 107
3-8-28- مدل راهبری پیادهسازی……………………………………………………………….. 108
3-8-29- قراردادهای معماری………………………………………………………………………. 109
3-8-30- درخواست تغییر…………………………………………………………………………….. 111
3-8-31- ارزیابی تطابق………………………………………………………………………………… 112
3-8-32- ارزیابی تأثیر نیازمندیها………………………………………………………………. 112
3-9- رهنمودهایی برای تطبیق دادن ADM برای سازمان………………………………….. 113
3-9-1- انجام تکرار برای ADM…………………………………………………………………..
3-9-2- اجرای ADM در سطوح مختلف سازمان……………………………………….. 114
3-10- چارچوب محتوای معماری………………………………………………………………….. 117
3-10-1- نمای کلی از چارچوب محتوای معماری………………………………………. 118
3-10-2- متا مدلِ محتوا………………………………………………………………………. 120
3-10-2-1- هسته و ضمائم…………………………………………………………………. 121
3-10-2-2- کاتالوگها، ماتریسها و نمودارها…………………………………….. 121
3-10-3- مصنوعات معماری…………………………………………………………………………. 122
3-10-4- بخشهای سازنده………………………………………………………………………….. 126
3-11- زنجیرهی سازمان………………………………………………………………………….. 128
3-11-1- نمای کلی از زنجیرهی سازمان………………………………………………………. 128
3-11-1-1- زنجیرهی سازمان و استفادهی مجدد معماری…………………. 130
3-11-1-2- کاربرد زنجیرهی سازمان در چرخه ADM……………………….
3-11-2- بخشبندی معماری……………………………………………………………………. 131
3-11-3- مخزن معماری…………………………………………………………………………. 132
3-12- مدلهای مرجع در چارچوب توگف…………………………………………………. 134
3-12-1- مدل مرجع فنی(TRM)……………………………………………………………
3-12-2- مدل مرجع یکپارچه زیرساخت اطلاعات شده(IIITRM)…………………….
3-13- چارچوب توانمندی معماری……………………………………………………………… 136
3-13-1- ایجاد یک توانمندی معماری…………………………………………………………. 137
3-13-2- حاکمیت معماری…………………………………………………………………………… 138
3-13-3- انجمن معماری………………………………………………………………………………. 138
3-13-4- انطباق معماری………………………………………………………………………………. 139
3-13-5- چارچوب مهارتهای معماری………………………………………………………… 140
4 – مدیریت راهبردی سازمان و معماری سازمانی
4-1- مدیریت راهبردی…………………………………………………………………………….. 142
4-1-1- تعریف مدیریت راهبردی………………………………………………………………….. 142
4-1-2- تجزیه و تحلیل محیط داخلی و خارجی………………………………………….. 143
4-1-3- مقاصد راهبردی……………………………………………………………………………. 143
4-1-4- تدوین راهبرد کسب و کار………………………………………………………………… 143
4-1-5- پیاده سازی و کنترل راهبرد…………………………………………………………….. 144
4-1-6- تجدید ساختار راهبردی……………………………………………………………………. 144
4-2- فرآیند برنامهریزی راهبردی…………………………………………………………………. 145
4-3- برنامهریزی راهبردی فناوری اطلاعات………………………………………………….. 146
4-4- همراستایی راهبردی……………………………………………………………………….. 147
4-5- ارتباط بین فرآیند برنامهریزی راهبردی و فرآیند معماری سازمانی……………. 149
5- مدلی جهت چابک سازی فرآیند معماری سازمانی
5-1- عوامل مؤثر در تحقق معماری چابک…………………………………………………. 153
5-1-1- بلوغ سازمانی……………………………………………………………………………….. 153
5-1-1-1- ساختار سازمانی……………………………………………………………………….. 154
5-1-1-2- فرآیندهای کاری ……………………………………………………………… 156
5-1-1-3- منابع انسانی……………………………………………………………………………… 156
5-1-1-4- فرهنگ سازمانی……………………………………………………………………….. 158
5-1-1-5- مدیریت دانش و یادگیری سازمانی…………………………………………. 159
5-1-2- ماهیت کسب و کار از نظر میزان تلاطم و چابکی……………………………….. 161
5-1-3- جایگاه معماری سازمانی در برنامه راهبردی……………………………………….. 162
5-2- معرفی مدل پیشنهادی……………………………………………………………………….. 164
6- نتایج و پیشنهادت
6-1- جمعبندی………………………………………………………………………………………….. 173
6-2- نتیجهگیری………………………………………………………………………………………. 174
6-3- پیشنهادات………………………………………………………………………………….. 175
منابع…………………………………………………………………………………………………….. 176
چکیده به زبان انگلیسی………………………………………………………………………… 180
چکیده:
از زمان ظهور معماری سازمانی، چارچوبهای متعددی برای معماری سازمانی معرفی شده است و هریک به نوعی به توصیف سازمان پرداختهاند. چارچوبهای اولیه بدون توجه به نوع کسبوکار و ذینفعان آن و براساس دانش صریحی که از کسبوکار وجود داشت، بنا شده بودند و کمتر به آنچه در بستر سازمانی خاص در جریان بود و رویدادهای نوظهور و پیشبینی نشده، توجه داشتند. با گذر زمان، تغییرات فزاینده محیطی و ایجاد فضای رقابتی شدید برای سازمان، ادامه حیات سازمان، مستلزم یافتن راهحلی برای جلب رضایت ذینفعان آن میباشد. مفهوم چابکی با هدف مواجهه با شرایط نوظهور، متغیر و فاقد قطعیت از طریق ایجاد پویایی، انعطاف و تطبیقپذیری مطرح شده است. هدف از این تحقیق ارائه مدلی برای چابکسازی فرآیند معماری سازمانی میباشد. در این راستا ابتدا معماری سازمانی، اهداف و اصول معماری چابک و سپس چارچوب توگف به عنوان محور تحقیق بررسی میشوند و سپس به فرآیند برنامهریزی راهبردی و ضرورت همراستایی راهبردی در سازمان میپردازیم و در نهایت براساس ویژگیهای ذکر شده برای روشهای چابک و همزمانی فرآیند معماری سازمانی و فرآیند برنامهریزی راهبردی در سازمان، مدلی برای چابکسازی فرآیند معماری سازمانی ارائه میکنیم.
1- مقدمه
1-1- معماری سازمانی و کلیات موضوع
در دنیای امروز که کسبوکارها به شدت متأثر از تحولات محیطی است و تغییر به عنوان یک پارامتر ثابت، همواره وجود دارد، آنچه یک سازمان یا کسبوکار را قادر به ادامه حیات اثربخش و کارآمد میسازد، توانایی آن سازمان در پاسخ بهنگام، مناسب به این تحولات و تغییرات است. از دغدغههای اصلی مدیران در این اوضاع متلاطم و پیچیده، چگونگی به حداقل رساندن اثر محرکهای بیرونی بر سازمان متبوع خود و ارتقاء سهم بازار، رضایت مشتریان و در نهایت ربودن گوی رقابت از رقبا میباشد. صاحبان کسبوکار همواره به دنبال واکنشی مناسب به این محرکها بودهاند و از جمله میتوان به بازنگری در کسبوکار و اصلاح فرآیندهای کاری و همچنین استفاده از فناوری متناسب اشاره کرد.
با گذار از عصر تولید انبوه به عصر مدیریت اطلاعات و دانش، کلیه فرآیندها و فعالیتهای سازمانها تحت تأثیر تغییرات بنیادی قرار گرفته است. در این زمان، اطلاعات نه تنها یکی از منابع و داراییهای اصلی سازمانها شناخته میشود، بلکه ابزاری برای مدیریت مؤثر سایر منابع و داراییهای سازمان نیز به شمار رفته و از اهمیت و ارزش ویژهای در سازمانها برخوردار شده است. از این رو، فناوری اطلاعات که شامل فناوریهای به کارگرفته شده در تولید، پردازش، انتقال، به کارگیری و مدیریت اطلاعات است، فرصتهای جدیدی برای بهبود بهرهوری در اختیار سازمانها گذارده است. با فرصتهای بالقوهای که فناوری اطلاعات برای دسترسی به بازارهای جهانی به وجود میآورد، بنگاهها به طور فز ایندهای برای بهره گیری از این فرصت ها، تحریک میشوند[1].
در دهههای گذشته، غالب سازمانها، راهبرد بازسازی و مهندسی مجدد را در پاسخ به مسائل و تغییرات محیطی انتخاب میکردند اما اکنون، رویکردها و راهحلهای گذشته، قابلیت و توانایی خود را برای مقابله با مسائل سازمانی و محیط بیرونی از دست داده و بهتر است با رویکردها و دیدگاههای جدیدی جایگزین شود. بهترین و نوترین راه بقا و موفقیت سازمانها در این آشفته بازار، توجه و تمرکز آنها بر «چابکی سازمانی» است. چابکی سازمانی، پاسخی است آگاهانه و جامع به نیازهای در حال تغییرِ مداوم در بازارهای رقابتی و کسب موفقیت از فرصتهایی که سازمان به دست میآورد[2].
برای دانلود متن کامل پایان نامه اینجا کلیک کنید
لینک بالا اشتباه است
:: بازدید از این مطلب : 683
|
امتیاز مطلب : 0
|
تعداد امتیازدهندگان : 0
|
مجموع امتیاز : 0